برخی از بیماری های طبی هستند که منشا جسمانی ندارند و به دلیل حالات روانی فرد به وجود می آیند.
به طور مثال مکن است شخصی احساس درد شدید در قفسه سینه داشته باشد و به طور کامل بررسی های طبی را به عمل آورده باشد ولی علت اصلی این درد نامشخص باشد و یا حتی افرادی هستند که ممکن است نابینا شده باشند، توانایی حرکت را از دست بدهند و یا هر بیماری دیگری که علت طبی نداشته باشد.
در این حالت فرد باید از لحاظ روانی مورد بررسی قرار گیرد، زیرا در هر زمانی وضعیت ذهنی افراد میتواند بر سلامت جسمانی فرد تاثیر داشته باشد.
طیف گسترده ای از بیماری های فیزیکی ممکن است به دلیل مشکلات و اختلالات روانی به وجود بیایند. این طیف از اختلالات ممکن است از بیماری های پوستی مانند اگزما و .. تا فشار خون بالا، مشکلات قلبی باشد. اختلالات روانشناختی اغلب بر سیستم تنفسی و دستگاه گوارش و همچنین سیستم قلبی عروقی اثر می گذارد.
این اختلالات میتوانند تاثیر مستقیمی بر روی عملکرد طبیعی فرد داشته باشد و باعث مختل شدن شرایط زندگی و کاری فرد شود.
تشخیص این اختلالات معمولا بسیار دشوار است. سایکوسوماتیک اغلب زمانی مشخص می شود که برخی از علائم ارائه شده توسط بیمار وجود داشته باشد که برای عوامل بیولوژیکی محاسبه نشده است و یا مواردی وجود دارد که هیچ توضیحی بیولوژیکی وجود ندارد. به عنوان مثال در سندرم روده تحریک پذیر (IBS)، اختلالاتی در رفتار روده وجود دارد و با این حال، هیچ تغییر ساختاری واقعی در روده وجود ندارد، بنابراین استرس و احساسات ممکن است نقش داشته باشد.
در واقع تفکیک بیماری جسمانی و روانی خیلی صحیح نمیباشد. زیرا حالات روحی هستند که سبب ساز و یا نگهدارنده بیماری های جسمانی هستند و تفکیک آنها از هم کار بسیار دشواری است.
در جامعه مدرن، جنبه های روان شناختی بیماری اغلب به استرس مربوط می شود و اصلاح استرس یکی از عوامل مهم در توسعه، درمان و پیشگیری از بیماری های روانی است.
درمان شناختی-رفتاری (CBT) برای این اختلال بیشترین میزان اثر مطلوب را دارد، این درمان به بیماران کمک می کند تا راه های جدیدی برای مقابله با مشکلات و حل آنها را یاد بگیرند، و درک عمیق تر از شرایط آنها به دست آورند. بیماران همچنین یاد خواهند گرفت که اهداف زندگی واقع بینانه را شناسایی و تغییر دهند و یا رفتارهایی را که تاثیرات منفی بر زندگی آنها دارند، تغییر دهند.